حضرت زهرا(س) مانند باقی معصومین(ع) احادیثی دارند که راویانی آنها را نقل کرده‌اند. در هیچ یک از کتاب‌های رجالی شیعه، نام راویان آن حضرت نیامده است، اما با غرور در احادیث، نام زنان بزرگی بر ما آشکار می‌شود که راویان احادیث این بزرگ‌بانوی اسلام هستند. پیشینه به مناسبت 13 ...

تاريخ سياسي هر كشوري جلوه گاه عملي آن است. اين حوزه سرشار از اطلاعاتي است كه مي تواند روشمند مورد شناسايي قرارگيرد. يكي از موضوعات مهم آن، تبلور مردم در عرصة سياست است. تبلور مردم يعني نوع نگاه سياست و سياستمداران به مردم و نوع نگاه و رويكرد مردم ...

اين نوشتار در دو بخش تنظيم شده است. در بخش اول ساختار شايعه به لحاظ اجتماعي بررسي مي شود؛ به اين ترتيب كه ابتدا به شايعه و شرايط مناسب در روند شكل گيري و رواج آن از منظر روا نشناسي اجتماعي پرداخته شده است و سپس در بخش دوم ...

مسجدها طی تاریخ اسلام کارکردهای متفاوت داشته‌اند و فقط محل برگزاری امور عبادی و معنوی نبوده‌اند، اما در عصر جدید به دلیل تفکیک ساختاری نهادهای گوناگون، از کارکردهای گستردۀ این اماکن اسلامی غفلت شد و مسجدها محلی برای امور معنوی تلقی گردیدند، اما زمانی که جرقه‌های انقلاب اسلامی در ...

با توجه به فقدان آمارگیری و عدم امکان سرشماری دقیق در قرون نخستین اسلامی و حتی دشوار و گاه ناممکن بودن تخمین آمار تقریبی در مواردی، چون دارایی‌های افراد یا خسارت‌های زلزله، به‌درستی و دقت بسیاری از این آمار و ارقام نمی‌توان کاملاً اعتماد کرد. تردید خود مورخان درباره ...

آن‌چه در پی می‌آيد، مقاله‌ای از یک فلسفه‌خوانده درباره‌ی نظرات کالینگوود درباره‌ی تاریخ است. همیشه از خود می‌پرسم: چه کسی گفته که هر «امر پیشینی» با «عینیت» منافات دارد!؟ بیاد دارم که یکی با «ضرس قاطع» گفت: نظر «من» این است که علوم انسانی را حکم انسان می‌سازد و ...

تاریخ و قصه را چگونه می‌توان از هم تمییز داد!؟ این پرسشی است که هم مورخ و هم ادیب باید بپرسد! کم نیست که بتاریخ قصه گویند؛ نمونه‌اش قرآن حکیم. در قرآن هیج‌جا واژه‌ی تاریخ بکار نرفته و نزدیک‌ترین واژه‌ی قرآنی بتاریخ، بتقریب، قصه است! بررسیدن این پرسش اگر ...

«میشل فوکو» که در جامعه‌ی ما شناخته‌شده است تا جایی که بیش‌تر کتاب‌های او بفارسی ترجمه شده و برخی از آن‌ها چند ترجمه دارد، استاد درس «تاریخ نظام‌های اندیشه» بوده است. همه‌ی کتاب‌های فوکو بنحوی تاریخی است و آن کلیدواژه‌های شاید روشی او مانند تبارشناسی و دیرینه‌شناسی، همه، بیانی ...

تاریخ و ادبیات بهم پیوسته‌اند بگونه‌ای که تاریخ را یکی از انواع ادبی دانسته و محاضرات بر آن نام نهاده‌اند. این را همه می‌دانند که بسیاری ازمتون ادبی تاریخ‌اند و بسیاری از متون تاریخی ادبی! در میان متون ادبی که تاریخ را با خود دارد، می‌توان شاهنامه‌ی فردوسی را ...

آن‌چه در پی می‌آيد، یادداشتی مروری درباره‌ی تاریخ با نام «تأملی نو در مفهوم تاریخ» است که «یحیی عبدالهی»، دانش‌آموخته‌ی کارشناسی ارشد تاریخ، آن را برای سوره‌ی اندیشه نوشته است. صرف نظر از برخی مدعیات این یادداشت مانند از نگاه فلسفه‌ی تاریخ شیعی بودن که جای نقد دارد، برای ...