شاید بسیار شگفتانگیز باشد که در کمال الدین وتمام النعمه، کتاب مشهور روایی یکی از محدثان بزرگ شیعه، شیخ صدوق، ابن بابویه[،] که یکی از کتب اربعه، من لایحضره الفقیه، از ایشان است، داستانی با نام «بلوهر و یوذاسف» از بودا که آن را «یوذاسف» (یوذا معرب بودا و سف بمعنی فیلسوف) گفتهاند، آمده باشد! با آنکه معمولانه، انتظارست در این کتاب، روایاتی از معصومان باشد! و باید گفت: برخی بغلط، آن را از معصوم (سلام الله علیه) دانستهاند زیرا یکی از ناقلان آن، الحسن بن علی السکری، را برخی العسکری خواندهاند و آن را امام یازدهم پنداشتهاند! سخن دربارهی این قصه بسیارست و پرداختن بدان در این تنگنا ناشدنی است. آنچه در پی میآید، ترجمهی فارسی این داستان بخامهی علامهی مجلسی (ره) در «عین الحیاه» است که جناب آقای دکتر سید ابوطالب میرعابدینی آن را تدوین و انتشارات نامآشنای امیرکبیر آن را بسال ۱۳۶۵ چاپ کرده است. برای آگاهی از تاریخ و چندوچون این داستان، بسرواژهی (مدخل) «بلوهر و یوداسف» از دانشنامهی جهان اسلام رجوع نمایید. در ضمن، نظام تبریزی، ویرایشی دیگر از این داستان را با نام «بلوهر و بیوذسف» تلخیص و تحریر کرده که میراث مکتوب آن را بچاپ رسانده است.
برای باربرداری (دانلود) ترجمهی علامهی مجلسی (ره) در «عینالحیاه» (عینالحیات) از داستان خواندنی «بلوهر و بوداسف» کمال الدین شیخ صدوق (ره)، کلیک یا کلیک نمایید.
برای مطالعهی سرواژهی (مدخل) «بلوهر و یوذاسف» از دانشنامهی جهان اسلام کلیک یا کلیک نمایید و برای مطالعهی شمارهی ۸ام ضمیمهی آینهی میراث، در صورت عضویت در پایگاه تخصصی نور، کلیک کنید.
نخستین بار درباره این اثر شیخ صدوق از استادم دکتر علی محمد ولوی شنیدم. می فرمودند این اثر را ایشان در ایام اقامت در ماوراء النهر نوشته اند و در اثر تماس مستقیم با بوداییان
ولی شیخ صدوق این داستان را بطور مستقیم از بوداییان نگرفته اند! ابن بابویه آن را بواسطه ی یکی از استادان شان و الحسن بن علی السکری از محمد بن زکریا غلابی بصری گرفته که نمی پندارم هیچ یک از بوداییان باشند!! فتأمل … با خواندن این سند پرسش هایی فراوان بذهن می رسد که نیازمند پژوهش است! فتدبر …
حق با شما است
باید ارتباط محمد بن زکریا غلابی بصری با بوداییان را بررسی کرد